Sprzęgło kevlar – czy warto?

Trudno wyobrazić sobie współczesnego człowieka bez tworzyw sztucznych. Jednym z ciekawszych z nich jest na pewno kevlar (kewlar), czyli polimer z grupy aramidów. Przywykliśmy do obecności tego tworzywa w kamizelkach kuloodpornych, hełmach i kaskach motocyklowych. Jest też stosowany w rakietach tenisowych, nartach, kajakach i trampolinach. Coraz częściej o kevlarze wspomina się w kontekście okładzin sprzęgła.

Sprzęgło a kevlar

Sprzęgło działa w oparciu o poślizg i tarcie. Lekki poślizg jest niezbędny w celu wyrównania prędkości silnika i reszty układu napędowego. Większe poślizgi są symptomem kończącego się sprzęgła. Zazwyczaj oznaczają one, że uszkodzeniu uległy powierzchnie cierne sprzęgła. Przez „zeszlifowanie” zmniejszył się ich współczynnik tarcia. A to właśnie tarcie umożliwia zespolenie silnika i układu napędowego. Dzięki poślizgowi jesteśmy w stanie ruszyć samochodem, a dzięki tarciu jechać później bez strat energii.

Poślizg zapewniony jest przez odsuwanie tarczy sprzęgła (za pomocą linki, pompy sprzęgła, bądź centralnego wysprzęglika). Za tarcie odpowiadają okładziny na tarczy sprzęgła. Zwykle do ich wykonania stosuje się włókno szklane, ewentualnie włókno węglowe, materiały organiczne czy spieki metalowe. Wspomniany w artykule polimer można zastosować właśnie w tym elemencie układu sprzęgła. Kevlar nie jest wprawdzie materiałem ciernym, ale jego użycie zapewnia większą odporność mechaniczną okładzin.

Sprzęgło kevlarowe – co daje?

Kevlar jest wyjątkowo wytrzymałym materiałem, nawet pięciokrotnie odporniejszym od stali. Przy stosunkowo niewielkim ciężarze właściwym jest niezwykle wytrzymały na rozciąganie, skręcanie, zginanie i wysokie temperatury. Siłą rzeczy musi mieć to przełożenie na tarczę sprzęgła. Kevlar rzeczywiście poprawia jej parametry. Sprzęgła kevlarowe mają następujące zalety:

• dysponują zdolnością przenoszenia zwiększonego o 30-40% momentu obrotowego bez wzmacniania docisku,
• okładziny nie wycierają metalowych i stalowych elementów sprzęgła (koła zamachowego, docisku),
• zapewniają wysoki i stabilny współczynnik tarcia, bez względu na temperaturę, nacisk i prędkość,
• wytrzymują wysoką temperaturę i są odporne na zeszklenie materiału.

Sprzęgło obite kevlarem – czy warto?

Patrząc na wymienione wyżej zalety sprzęgieł obitych kevlarem, można zastanawiać się, czy nie zainwestować w nie we własnym samochodzie. Z drugiej strony mogą pojawić się uzasadnione wątpliwości, że przecież producent samochodu wybrał inne rozwiązanie. Dla usprawiedliwienia zmiany oryginalnej części firmy zajmujące się modyfikacjami sprzęgieł wprowadziły pojęcie „sprzęgła pierwszego montażu” dla fabrycznie zakładanych podzespołów. O ile pojęcie „sprzęgło montowane fabrycznie” sugeruje, że jest to wybór producenta, o tyle określenie „sprzęgło pierwszego montażu” ma zupełnie inny wydźwięk. Producent mógł zdecydować się na takie rozwiązanie z innych powodów, np. ekonomicznych. Tego rodzaju gra słów potrafi wyciszyć wątpliwości w głowach wielu klientów.

Na rynku znajduje się wiele firm oferujących obijanie sprzęgła kevlarem. Opinie na ten temat są zróżnicowane. Miłośnicy sportowej jazdy i właściciele samochodów terenowych oraz aut z bardzo mocnymi silnikami są zadowoleni. Niekiedy jest to dla nich ostatnia deska ratunku po nie do końca przemyślanym chiptuningu silnika. Seryjne sprzęgło może sobie powiem nie radzić z przenoszeniem znacząco zwiększonego momentu obrotowego. Sprzęgła kevlarowe są też pozytywnie oceniane przez użytkowników nowoczesnych ciągników rolniczych i maszyn budowlanych.

W przypadku aut stosowanych głównie w mieście takie rozwiązanie dość szybko może odbić się czkawką. Sprzęgło obite kevlarem może bowiem pogorszyć komfort użytkowania auta. Samochody mają tendencję do większej „brutalności” podczas ruszania i zmiany biegów. Szczególnie „nieprzyjemnie” takie sprzęgło zachowuje się na niskich obrotach.

Sprzęgło kevlarowe – cena

Koszty samej usługi i części nie są szczególnie wysokie. Ceny wahają się aktualnie w okolicach 200-400 zł. W wyjątkowych wypadkach cena przekracza pół tysiąca złotych. Okładziny kevlarowe wykonują m.in. uznani producenci elementów układu sprzęgła jak LuK. Wykorzystanie markowych podzespołów będzie zdecydowanie lepszym rozwiązaniem niż okładzina „budżetowa”. Warto jednak zwrócić uwagę na jakość nie tylko okładzin, ale każdego najdrobniejszego elementu użytego podczas regeneracji. Zdarza się bowiem, że firma regenerująca tarcze sprzęgła używa nitów kiepskiej jakości. Nie wytrzymują one odciążeń i w rezultacie dochodzi do zerwania każdej okładziny, nawet kevlarowej. Dobre i wytrzymałe nity oferuje np. inna uznana marka – Sachs.

Najwięksi producenci sprzęgieł nie sprzedają podzespołów do sprzęgieł dwumasowych. „Dwumasy” sprzedawane są tylko jako komplet. Nie ma więc możliwości obijania kevlarem sprzęgła dwumasowego. Tylko niektóre z firm obijających sprzęgła kevlarem lojalnie o tym informują.

Sprzęgło z kevlaru – wytrzymałość

Według producentów sprzęgło z kevlaru jest zdecydowanie wytrzymalsze od tradycyjnych tarczy sprzęgłowych. Niektórzy producenci mówią o dwu- a nawet pięciokrotnie dłuższym okresie eksploatacji. Inni są bardziej ostrożni i wspominają o 100-200 tys. km dalszej bezproblemowej jazdy. Oznaczałoby to, że ta wytrzymałość nie jest znów dużo większa, a w niektórych wypadkach będzie podobna co w przypadku standardowego sprzęgła. Pamiętajmy przy tym, że okres eksploatacji może się znacząco skrócić w wyniku błędów w eksploatacji samochodu. Zbiór dobrych praktyk, jak i najczęstszych błędów w używaniu sprzęgła jest przedstawiony w innym artykule na naszej stronie internetowej. Jak zapobiegać przedwczesnemu zużyciu sprzęgła?

Podsumowując – kevlar na sprzęgło to dobre rozwiązanie dla pojazdów terenowych oraz sportowych o dużej mocy silnika, a także ciągników rolniczych i maszyn budowlanych. Inwestowanie w tego typu rozwiązanie w autach miejskich można określić wyłącznie jako zbędny wydatek.

Czytaj także:

Sprzęgło spiekowe
Działanie sprzęgła samochodowego
Budowa sprzęgła samochodowego
Tarcza sprzęga – dlaczego się zużywa?
Rodzaje sprzęgieł samochodowych
Jakiej firmy sprzęgło wybrać?
Sprzęgło, gaz, hamulec – jak poprawnie ich używać?
Sprzęgła w samochodzie