Sztywne koło zamachowe zamiast dwumasowego?

Rola koła zamachowego

Koło zamachowe jest używane w samochodach od zawsze. Zapewnia równomierną pracę silnika oraz ułatwia jego rozruch. Jego zadaniem jest przeniesienie momentu obrotowego z silnika na skrzynię biegów. Współpracuje ze sprzęgłem, stanowiąc często jego element, łącząc wał korbowy z dalszą częścią układu napędowego i upłynnia pracę silnika pozwalając na jego równomierne działanie. Sprzęgło zaś rozłącza i załącza napęd, przekazując go na koła pojazdu. Silnik uruchamia rozrusznik, którego bendiks zazębia się z wieńcem koła zamachowego. Koła zamachowe wykonywane są zwykle z żeliwa lub stali. Niektóre sportowe, lekkie koła zamachowe produkuje się z aluminium.

Silnik wytwarza moment obrotowy. Trzymając się definicji, moment obrotowy to iloczyn siły wytworzonej na skutek działania spalanej mieszanki paliwowo-powietrznej, która działa na tłok oraz długości elementów wykorbionych wału korbowego. Moment obrotowy podczas wzrostu prędkości silnika rośnie. W momentach, gdy silnik gwałtownie zwiększa swoją prędkość obrotową, koło zamachowe oraz sprzęgło są najbardziej obciążone – muszą przenieść bardzo wysoki moment obrotowy, na skutek czego generowane są wibracje i hałasy. W silnikach wyposażonych w standardowe koło zamachowe (sztywne), funkcję niwelowania drgań i hałasów wytwarzanych przez silnik pełni tarcza sprzęgła wyposażona w tłumik drgań w postaci talerza z wmontowanymi w niego sprężynkami lub gumowymi tulejami.

Postęp technologiczny pozwolił w ostatnich latach na zastosowanie coraz większych mocy silników przy stosunkowo niskich pojemnościach, a co za tym idzie, wyższych momentów obrotowych mniejszych silników. Dotyczy to zwłaszcza silników diesla, których wydajność wzrosła bardzo znacząco. Obecnie produkowane jednostki zasilane olejem napędowym potrafią generować tak wysoki moment obrotowy, iż zwykłe koło zamachowe oraz współpracująca z nim tarcza sprzęgłowa wyposażona w tłumik drgań nie są zdolne do zniwelowania hałasów i wibracji wytwarzanych przez wysilone współczesne silniki oraz zapewnić równomiernej pracy jednostki. Konieczne stało się znalezienie rozwiązania, które sprosta wyzwaniom nowoczesnych silników. W odpowiedzi na zmieniające się potrzeby wynaleziono koło zamachowe dwumasowe. Od 1999 roku są one montowane w autach jako standardowe wyposażenie.

Sztywne koło zamachowe vs. koło dwumasowe

W porównaniu z zestawieniem koła sztywnego i tarczy sprzęgła wyposażonej w tłumik drgań skrętnych, koło dwumasowe jest dużo bardziej wydajne i bezpieczniejsze dla silnika. Takie rozwiązanie zapewnia również komfort użytkowania auta, gdyż efektywniej tłumi hałasy i wibracje generowane przez jednostkę napędową auta zmniejszając słyszane odgłosy w kabinie pojazdu, a co za tym idzie, odczucia wpływające na wygodę użytkowania samochodu. Koło dwumasowe pozwala na płynną jazdę w czasie niskich obrotów przez co ogranicza zużycie paliwa. Wzrasta wygoda zmiany biegów, gdyż siła potrzebna do wykonania tej czynności jest mniejsza. Koło dwumasowe pozwala na łagodne uruchamianie, zatrzymywanie samochodu oraz wyłączanie silnika. Rezygnację z zastosowania sztywnych kół zamachowych można przedstawić po krótce faktem, iż na przestrzeni kilkunastu lat, moment obrotowy generowany przez współczesne silniki wzrósł około dziesięć razy, a zwykłe koło zamachowe po prostu nie wytrzyma takiego momentu.



Wysokie ceny kół dwumasowych często wywołują zmieszanie wśród właścicieli aut z silnikami napędzanymi olejem napędowym, gdyż zamierzeniem kupna takiego auta było, by jazda nim była przede wszystkim oszczędna, a tu nagle wyrasta przed nami wydatek dochodzący nawet do kilku tysięcy złotych po stosunkowo niewielkim okresie eksploatacji. Często nie możemy się z tym pogodzić, gdyż przebieg naszego auta pozornie nie wskazuje na to, by konieczne było przeprowadzenie poważnych napraw. Na domiar złego, często koło dwumasowe należy wymienić razem ze sprzęgłem, którego koszt również często przekracza kwotę tysiąca złotych. W jednej chwili uświadamiamy sobie, iż pieniądze, które zaoszczędziliśmy jeżdżąc oszczędnie samochodem z silnikiem diesla, teraz musimy włożyć w naprawę podzespołów, które uległy awarii. Szukamy więc rozwiązania, które pozwoli nam zmniejszyć koszty.

Często desperacko próbujemy szukać używanych kół dwumasowych i sprzęgieł, co jest bardzo złym pomysłem, gdyż mimo zaleceń sprzedawcy nie mamy pewności, jaki przebieg mają za sobą części, których kupno rozważamy. Przede wszystkim nie wiemy, czy są sprawne, a sprzedawcy nie udzielają na nie żadnej gwarancji bądź udzielają tylko gwarancji rozruchowej, więc gdy po montażu takich części auto ulegnie awarii po przejechanych pierwszych kilometrach, nikt nie zwróci nam należności ani za części, ani za wykonaną pracę. Wówczas zmuszeni jesteśmy kupić następne części, a mechanikowi zapłacić za nową robociznę przy ich wymianie. Nie wiadomo oczywiście, czy poprzez zamontowane używane części, uszkodzeniu nie uległy pozostałe podzespoły.

Jak więc znaleźć korzystny sposób na zminimalizowanie kosztów wymiany koła dwumasowego i sprzęgła? Sposób taki istnieje. Mianowicie, w niektórych modelach aut wyposażonych w koła dwumasowe jest możliwość zastosowania zestawów zastępujących takie koło zamachowe zwykłym sztywnym kołem zamachowym (jednomasowym). Warunkiem jest wymiana kompletnego modułu - tarczy sprzęgła, docisku sprzęgła, łożyska sprzęgła oraz koła zamachowego jednomasowego. Takie rozwiązanie pojawiło się dopiero w ciągu ostatnich kilku lat, a sięga po nie wielu właścicieli aut. W zestawach specjalnie stworzonych do zastąpienia modułów z kołem dwumasowym zestawem z kołem jednomasowym, tarcza sprzęgła posiada specjalną konstrukcję, która odpowiada za tłumienie hałasów i wibracji. Różni się ona znacząco od elementu, jaki znajdziemy w standardowym zestawie sprzęgła. Posiada znacznie większe sprężyny tłumika drgań, dobrane specjalnie do wybranego modelu samochodu. Taki moduł skonstruowany jest tak, aby zapewnić jak najwyższy poziom niwelowania hałasów i drgań, przy czym zapewnia możliwie najwyższy komfort jazdy oraz optymalną wydajność przeniesienia momentu obrotowego. Koło zamachowe sztywne, które znajdziemy w takim zestawie jest pozbawione ruchomych elementów i posiada jednolitą konstrukcję, co wpływa korzystnie na trwałość modułu i znacznie wyprzedza pod tym względem zestawy z kołem dwumasowym. Jednak największą zaletą zestawu do konwersji na sztywne koło zamachowe jest fakt, iż takie zestawy są tańsze od 20% do nawet 60% tańsze od zestawów z kołem zamachowym dwumasowym. Dodatkowo, w przypadku dalszej awarii samego zestawu sprzęgła, istnieje możliwość wymiany tego podzespołu bez konieczności wymiany koła zamachowego.





Pamiętajmy jednak, że wszystko ma swoje wady i zalety. Koła dwumasowe wynaleziono, by sprostać wymaganiom nowoczesnych silników pod wpływem tłumienia wibracji i drgań wytwarzanych przez nie oraz przeniesienia momentu obrotowego, który na przestrzeni ostatnich lat wzrósł w silnikach wielokrotnie. Jest to zupełnie inna konstrukcja, niż konstrukcja modułu sztywnego koła zamachowego i tradycyjnego zestawu sprzęgła wyposażonego w tarczę z tłumikiem drgań. Konieczność zamontowania koła dwumasowego wynika z faktu, iż osiągnięto już granice wytrzymałości podzespołów przy zastosowaniu wcześniejszego rozwiązania. To samo tyczy się zestawów przeznaczonych do konwersji na koło zamachowe jednomasowe. Trzeba wspomnieć o ważnym aspekcie, iż zestaw ze sztywnym kołem zamachowym nie jest w stanie zniwelować tak skutecznie hałasów i wibracji generowanych przez jednostki napędowe. Są granice, do którego momentu drgania i hałasy będą skutecznie stłumione. Głównym negatywnym objawem zastosowania takiego zestawu będą odczuwalne i słyszalne wibracje i odgłosy dochodzące z okolic silnika i skrzyni biegów. A jeśli nawet będzie to nieodczuwalne w kabinie pojazdu przez kierowcę i pasażerów, to z całą pewnością odczuje to układ napędowy w naszym samochodzie. Zastosowanie sztywnego koła zamachowego będzie negatywnie wpływać na elementy skrzyni biegów, m.in. łożyska i synchronizatory, co spowoduje ich szybsze zużycie. Opisane rozwiązanie przyczyni się to również do skrócenia żywotności półosi napędowych oraz wału napędowego.  

Musimy dokładnie rozważyć, jakimi wartościami chcemy się kierować podczas kupna nowych podzespołów do naszego auta oraz rozłożyć w czasie wszystkie aspekty, z jakimi wiąże się użytkowanie naszego samochodu. Pamiętajmy również, iż nie do każdego modelu jest dostępny na rynku zestaw do konwersji na koło zamachowe jednomasowe, więc zapytajmy o to sprzedawcy, najlepiej w zaufanym sklepie i przejrzyjmy dokładnie jego ofertę. Może również okazać się, iż różnica ceny zestawu z kołem dwumasowym i zestawu z kołem zamachowym sztywnym okaże się niewielka, wtedy warto rozważyć zakup w pełni nowego zestawu z kołem zamachowym dwumasowym.

Porównanie koła dwumasowego ze sztywnym kołem zamachowym

Sprawdź nasze hity sprzedaży

Najczęściej sprzedawane zestawy sprzęgieł

---